شیوه‌های کلاهبرداری با شماره کارت ملی
کلاهبرداری با شماره کارت ملی اغلب در معاملات تجاری غیر قانونی، دریافت کارت بازرگانی غیر مجاز، خرید سیمکارت‌های اعتباری برای اقدامات مجرمانه، فرار از مالیات و… انجام می‌گیرد. به دلیل اینکه تمامی سازمان‌های دولتی و خصوصی از مراجعین شماره کارت ملی آن‌ها را دریافت می‌کنند، بنابراین ارائه کد ملی برای اکثر افراد امری عادی به نظر می‌رسد. به این ترتیب شهروندان به کلاهبرداری‌هایی که ممکن است از این طریق انجام شوند، کمتر توجه می‌کنند. امروزه با گسترش خدمات دولت الکترونیک شماره کارت ملی اهمیت زیادی پیدا کرده و جرائم مرتبط با آن افزایش یافته است.
در هر صورت تخلفات و کلاهبرداری با شماره کارت ملی امکان‌پذیر بوده و ممکن است اثبات اینگونه جرایم وقت و هزینه زیادی را به افرادی بی گناه تحمیل کند. مجرمان با داشتن شماره کارت ملی می‌توانند به سابقه افراد در سازمان امور مالیاتی، سازمان ثبت احوال، شماره‌های تلفن همراه در اپراتورهای مختلف، آدرس منزل و بسیاری موارد دیگر دسترسی پیدا کنند. کلاهبرداران با ترفندهای مختلف می‌توانند از مدارک سایرین مانند شماره کارت ملی، شناسنامه و برخی مدارک دیگر برای اقدامات مجرمانه و تخلفات جبران ناپذیر مانند پولشویی استفاده کنند. همچنین می‌توانند با اخذ کارت بازرگانی، معاملات خرد و کلان خود را با کد ملی و مشخصات سایرین انجام دهند و به تبع آن پرونده‌های مالیاتی غیرقانونی بسازند.
جلوگیری از سوءاستفاده از کارت ملی
یکی از اقدامات مجرمانه‌ای که از طریق کلاهبرداری با شماره کارت ملی می‌توانند انجام دهند، احراز هویت غیرواقعی است. به طوری که برخی افراد با کد ملی سایرین در بانک‌ها، سازمان‌ها و حتی مراجع قانونی خود را با نام شخص دیگری معرفی می‌کنند. بنابراین شهروندان بیگناهی را نیز در پرونده‌های مجرمانه خود دخیل می‌نمایند. یکی دیگر از تخلفات بسیار خطرناک افتتاح حساب با کارت ملی دیگران است. اگرچه با امکانات امروزی مانند دوربین‌های مدار بسته و کارت ملی هوشمند امکان اجرای این نوع تخلفات کاهش یافته است. با این حال هنوز هم افرادی هستند که بتوانند از این طریق به اهداف مجرمان خود برسند. متخلفان برای پولشویی و یا فرار از مالیات نقل و انتقالات دارایی‌های خود را با حساب‌های بانکی جعلی انجام می‌دهند.
شهروندان برای جلوگیری از سوءاستفاده از کارت ملی حتما باید در حفظ مشخصات هویتی خود کوشا باشند. همچنین در صورت مفقود شدن کارت ملی هر چه سریع‌تر اقدامات لازم را برای یافتن آن انجام دهند و از طریق مراجع قانونی پیگیری نمایند. ساده‌ترین راه برای جلوگیری از سوءاستفاده از کارت ملی عدم ارائه مدارک هویتی به دیگران است. علاوه بر این شهروندان می‌توانند از طریق برنامه‌های تلفن همراه مانند اینترنت بانک‌های مختلف تعداد حساب‌های خود را بررسی نمایند. افراد می‌توانند در صورت مشاهده تخلفات مرتبط با کد ملی که از طریق سامانه‌های آنلاین بانکی و یا سایر فعالیت‌های اینترنتی انجام شده است، به کارشناسان در وبسایت پلیس فتا www.Cyberpolice.ir گزارش دهند.
خطرات ارسال عکس کارت ملی
با توجه به شرایط ثبت نام در صرافی‌های مختلف به ویژه صرافی‌های ارز دیجیتال کلاهبرداران می‌توانند با ارسال عکس کارت ملی به اهداف مجرمانه خود برسند. بعضی صرافی‌های ارز دیجیتال مجوزهای قانونی را برای فعالیت‌های خود دریافت نکرده‌اند. در نتیجه فقط برای سوء استفاده از هویت افراد یا پیاده سازی ترفندهای مجرمانه خود عکس کارت ملی شهروندان را میخواهند. بنابراین بهتر است افراد قبل از ارسال عکس به صرافی‌های ارز دیجیتال از قانونی بودن فعالیت‌های آن‌ها اطمینان داشته باشند. برخی کاربران از خطرات ارسال عکس کارت ملی به بهانه‌های مختلف در رسانه‌های اجتماعی مانند تلگرام بی اطلاع هستند. افراد باید از فرستادن عکس کارت ملی خود به سایت‌های غیرقانونی و کانال‌های تلگرامی جدا خودداری نمایند.
سایت‌های شرط بندی نیز برای احراز هویت کاربران، عکس مدارک هویتی آن‌ها را میخواهند و این کار کلاهبرداری با شماره کارت ملی را ساده‌تر می‌کند. صاحبان این سایت‌ها می‌توانند اتهامات روغینی را به کاربران نسبت دهند. بنابراین بازیکنان علاوه بر جرم قمار ممکن است به معاونت در سایر جرایم محکوم شوند. بنابر آنچه گفته شد، برای جلوگیری از سوءاستفاده از کارت ملی به هیچ عنوان نباید وعده‌های دروغین و مبالغ پیشنهادی کلاهبرداران را پذیرفت. شهروندان باید در صورت مشاهده این موارد هر چه سریع‌تر به وب سایت پلیس فتا و یا شماره 096380 گزارش دهند. همچنین به منظور جبران خسارت ناشی از تخلفات، اعلام مفقودی کارت ملی و برخی موضوعات مشابه می‌بایست به کلانتری محل سکونت و یا دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمایند.
کلاهبرداری از کپی شناسنامه و کارت ملی
برخی کلاهبرداران با وعده استخدام به عنوان ادمین تلگرام، عکس کارت ملی و شناسنامه کارجویان را می‌گیرند. این افراد سودجو می‌توانند از شماره شناسنامه و کد ملی سوء استفاده کنند و با وعده‌های فریبنده از آن‌ها برای رسیدن به اهداف مجرمانه مانند فرار از مالیات، پولشویی و حتی قاچاق کالا استفاده نمایند. کارجویان شرکت‌های خصوصی باید توجه داشته باشند که کپی برابر اصل کردن مدارک شناسایی تنها از طریق مراجع قضایی و دفاتر ثبت احوال انجام می‌گیرد. البته که این کار باید توسط خود اشخاص انجام شود. بنابراین شهروندان نباید اصل مدارک را در اختیار هیچ سازمان خصوصی و یا اشخاص حقیقی قرار دهند. افراد برای اطلاع از سوء استفاده‌هایی که از طریق کد ملی و یا شماره شناسنامه انجام شده است، می‌توانند سامانه ثنا خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی فعال نمایند.
جعل مدارک هویتی از طریق کپی آن‌ها یکی دیگر از مصادیق کلاهبرداری با شماره کارت ملی است. در صورت اطلاع از وقوع این جرایم توسط کلاهبرداران باید به دادسرای محل سکونت مراجعه نمود و با ارائه مدارک از متخلفان شکایت کرد. نکته مهم در این باره این است که شهروندان نباید اصل و یا کپی مدارک هویتی خود را در اختیار افراد ناشناس و یا شرکت‌های خصوصی نامعتبر قرار دهند. یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از سوءاستفاده از کد ملی، دریافت کارت هوشمند است. در کارت ملی‌های هوشمند سه نوع شاخص امنیتی اثر انگشت شخص، پین کد و رمز الکترونیکی در نظر گرفته شده است. این موضوع می‌تواند از سوء استفاده‌های سارقان و کلاهبرداری‌های آنان تا حدودی پیشگیری کند.
کلاهبرداری با کدملی و شماره موبایل
متاسفانه یکی از جدیدترین انواع کلاهبرداری با شماره کارت ملی خرید دارو از داروخانه‌ها به وسیله بیمه تامین اجتماعی است. برخی افراد به تازگی پیامک‌های خرید دارو دریافت می‌کنند و مجرمان از طریق کد ملی و شماره تلفن همراه بیماران اقدام به این عمل مجرمانه می‌نمایند. بنابراین بیمه‌شدگان می‌بایست در حفظ کد ملی و شماره تلفن همراه خود در سازمان تامین اجتماعی توجه زیادی داشته باشند. تعداد زیادی مراجعین به بیمارستان‌ها و تحویل عجولانه نسخه‌های دارو توسط داروخانه‌ها این امکان را به افراد فرصت‌طلب می‌دهد تا به بیمه‌شدگان هزینه‌های نا عادلانه‌ای را تحمیل کنند.
البته این تخلفات بیشتر برای داروهای کمیاب و بیماری‌های خاص و پرهزینه انجام می‌شود. بیمه‌شدگان تامین اجتماعی برای گزارش اینگونه موارد باید به شماره 1420 تماس بگیرند. اشخاص با اعلام کد ملی و شناسه‌ای که برایشان پیامک شده است می‌توانند شکایت خود را اعلام کنند. شماره تماس 1420 مرکز ارتباطات مردمی بیمه تامین اجتماعی است و در ساعات اداری پاسخگوی پرسش‌ها و انتقادات بیمه‌شدگان از جمله مواردی مانند کلاهبرداری با شماره کارت ملی می‌باشد.
قوانین مرتبط با این جرائم
سالها است که کلاهبرداران با شماره شناسنامه و کارت ملی افراد اقدام به صدور مدارک جعلی می‌نمایند. افزایش آگاهی شهروندان درباره این تخلفات می‌تواند از وقوع این جرایم پیشگیری کند. یکی از راهکارها برای استعلام سوء استفاده‌های احتمالی از شماره شناسنامه و کد ملی مراجعه به سایت عدل ایران و ثبت مشخصات در سامانه ثنا است. علاوه بر این افراد می‌توانند با مراجعه به پلیس +10 گواهی عدم سوء پیشینه خود را دریافت کنند. البته استعلام سوء پیشینه به صورت اینترنتی نیز از طریق پلیس +10 امکان‌پذیر می‌باشد. نکته مهم در این باره این است که افراد سودجو به دنبال شهروندانی هستند که از قوانین مربوط به مدارک هویتی مانند کارت ملی و شماره شناسنامه بی اطلاع می‌باشند. باید در نظر داشت که عواقب ناشی از ناآگاهی از قوانین و کلاهبرداری‌های انجام شده با کد ملی، بر عهده صاحب اصلی مدارک هویتی است.
ایرانیان در تمامی سازمان‌های دولتی و خصوصی با کد ملی احراز هویت می‌شوند و بدون آن نمی‌توانند در سیستم بانکی کشور هیچ حسابی داشته باشند. برخی کلاهبرداران می‌توانند با داشتن کد ملی افراد از دارایی و حتی میزان بدهی‌های بانکی آن‌ها مطلع شوند. خرید و فروش سکه، صدور کارت بازرگانی، معاملات ارزی غیر قانونی، معاملات ارز دیجیتال، اظهارنامه‌های مالیاتی جعلی از جمله رایج‌ترین انواع کلاهبرداری با شماره شناسنامه و کد ملی هستند. با توجه به میزان خسارات وارده به شهروندان و تعداد شکایات مجازات‌های سنگینی برای مجرمان در نظر گرفته شده است. طبق قانون کلاهبرداران علاوه بر رد مال و جبران خسارات، به حبس و جزای نقدی محکوم خواهند شد.